Neuroprzekaźniki dietetyczne, czyli jak za pomocą jedzenia możemy regulować samopoczucie. Nie każdy ma świadomość że, żywność jest naturalnym źródłem substancji, które wywierają istotny wpływ na poziom neuroprzekaźników w organizmie człowieka. Bowiem to właśnie acetylocholina, kwas γ-aminomasłowy (GABA), dopamina, serotonina regulują nasz nastrój. Potwierdzono, że żywność i modyfikacje diety mogą pozytywnie modulować nasze samopoczucie i dawać rezultaty terapeutyczne, podobne do tych przy zażywaniu syntetycznych leków. Co więcej prawidłowy poziom neuroprzekaźników wpływa na motorykę przewodu pokarmowego i pracę jelit. W tym wpisie przedstawię jak to co jemy wpływa na nasze samopoczucie i jakie grupy żywności są zalecane w codziennej diecie. Tak aby czuć się dobrze i szczęśliwie. Zapraszam do dalszej części tekstu.

Neuroprzekaźniki dietetyczne

Dieta, modyfikacje żywieniowe, suplementy diety są obecnie trwale wpisane w podejścia współczesnej medycyny (zarówno komplementarnej, jak i alternatywnej). Zmiany dietetyczne z powodzeniem mogą zastępować konwencjonalne, oparte na lekach, terapie w przypadku występowania depresji, apatii, braku energii i obniżonego samopoczucia. A to wszystko za sprawą wpływu diety na neuroprzekaźniki dietetyczne.

W praktyce dietetycy i pracownicy służby zdrowia stosują modyfikacje diety w leczeniu i zapobieganiu zaburzeń neurologicznych. Zaznaczyć należy, że częstym przypadkiem jest nadużywane leków przez pacjentów. Co może powodować działania niepożądane, interakcje między lekami i niepotrzebne marnowanie pieniędzy. 

Tymczasem u osób z problemami od strony układu nerwowego, takich jak: problemy z koncentracją, obniżone samopoczucie, apatia, często wystarczy zmiana stylu życia. Zmiany w sposobie żywienia i ilości ruchu przynoszą satysfakcjonujące rezultaty. Przy czym nie ma konieczności włączania leków faszerowania się chemią. Jedzeniem, w sposób naturalny jesteśmy w stanie przywrócić równowagę neuroprzekaźników w organizmie. Tylko za pomocą dietetycznych trików.

Neuroprzekaźniki dietetyczne. Jak podnieść poziom.

Rzeczywiście uznano, że żywność wpływa na nastrój w zależności od dostępności prekursorów neuroprzekaźników i mechanizmów kompensacyjnych. Co więcej, suplementy diety zawierające pewne mikroelementy mogą wspomagać wyjście z letargu i depresji. Szczególnie ważny jest odpowiedni poziom żelaza i kwasu foliowego. 

Nie każdy ma świadomość, że neuroprzekaźniki dietetyczne w ogóle istnieją. Neuroprzekaźniki, takie jak acetylocholina (ACh), zmodyfikowane aminokwasy glutaminian i kwas γ-aminomasłowy (GABA) oraz aminy biogenne, takie jak dopamina (DA), serotonina (5-HT), znajdują się w niektórych pokarmach zwierzęcych, owocach, roślinach jadalnych i korzeniach. 

Dopamina

Dopamina odgrywa zasadniczą rolę u ludzi w koordynacji ruchów ciała, motywacji i nagrody. Owoce z rodzaju Musa , takie jak banany i banany, awokado zawierają wysoki poziom dopaminy. Najwyższy poziom dopaminy stwierdzono w skórce banana (700 μg/g), miąższu banana (8 μg/g) oraz w awokado (4-5 μg/g).

Neuroprzekaźniki dietetyczne
Dietetyczne źródła dopaminy.

GABA

GABA jest głównym inhibitorem neuroprzekaźników ośrodkowego układu nerwowego i występuje powszechnie wśród roślin. W szczególności kiełki łubinu i fasoli adzuki oraz inne kiełkujące ziarna jadalne. Takie jak soja, fasola, fasola i groch zwiększają zawartość GABA . 

Dietetyczne źródła GABA.
Serotonina (5-HT)

W ośrodkowym układzie nerwowym serotonina moduluje nastrój, apetyt i sen. Przy czym jelita biorą udział w produkcji tego neuroprzekaźnika. Owoce, warzywa i nasiona są głównym źródłem 5-HT. W ostatnich latach wzrosła liczba badań nad zawartością 5-HT w roślinach, czemu sprzyjało odkrycie melatoniny. Okazało się, że 5-HT przeważa w zielonych owocach z rodzaju Musa (tj. bananach i innych gatunkach), po czym następuje znaczny spadek w czasie dojrzewania. Wyższe stężenia stwierdzono w skórkach bananów niż w miąższu. 

Akumulację serotoniny wykryto również w pieprzu i papryce, a także w orzechu laskowym, pomidorze (w tym cherry), ananasa, śliwki oraz kiwi. 

Podobnie jak dopamina, serotonia występuje także w fasoli. Znaczne ilości tego neuroprzekaźnika dietetycznego stwierdzono także w szpinaku oraz zielonych ziarnach kawy. Ze względu na wysoką odporność na prażenie nawet w mielonej kawie. 

Dietetyczne źródła serotoniny.

Wszystkie pokarmy, o których zgłoszono, że zawierają różne poziomy neuroprzekaźników dietetycznych są podsumowane w tabeli poniżej.

Neuroprzekaźniki dietetyczne
Neuroprzekaźniki dietetyczne w żywności.

Podsumowanie

Coraz częściej występujące skutki uboczne zażywania leków oraz interakcje między lekami doprowadziły do szukania nowych rozwiązań w poprawie funkcjonowania układu nerwowego. Przy czym jednocześnie, stale wzrasta ilość osób cierpiących na depresję, brak motywacji i energii do działania.

Nie od dzisiaj wiadomo, że za nasze samopoczucie odpowiada stężenie neuroprzekaźników w organizmie. Z kolei na ich poziom mają również poszczególne grupy substancji pochodzących z pożywienia. Tego typu spostrzeżenia pozwoliły na wyodrębnienie nowego zagadnienie jakim są neuroprzekaźniki dietetyczne.

Jak sami widzimy, substancje pozytywnie regulujące nasz nastrój pochodzą z naturalnych produktów. Zatem dieta wspomagająca zdrowie psychiczne i samopoczucie powinna być oparta na zdrowych zasadach żywieniowych. Uwzględniać w jadłospisie naturalne, nisko-przetworzone produkty. Nie znajdziemy ich w daniach typu fast-food oraz tak modnego modelu diety typu zachodniego.

Bibliografia:

Briguglio M, Dell’Osso B, Panzica G, Malgaroli A, Banfi G, Zanaboni Dina C, Galentino R, Porta M. Dietary Neurotransmitters: A Narrative Review on Current Knowledge. Nutrients. 2018 May 10;10(5):591. doi: 10.3390/nu10050591. PMID: 29748506; PMCID: PMC5986471.

Dietetyk Kliniczny i Sportowy.
Trener żywienia dyscyplin wytrzymałościowych.
Ekspertka od stanów zapalnych, chorób autoimmunologicznych oraz problemów jelitowych.
Założycielka poradni dietetycznej Zdrowa Micha by Marcelina Paszkowska. Dietetyk kliniczny laboratorium medycznego, Zdrowe Geny.
Autorka e-booków o diecie przeciwzapalnej oraz artykułów i publikacji naukowych z zakresu dietetyki sportowej i klinicznej.
Z pasji biegaczka.