Bielactwo nabyte – dieta przeciwzapalna!

Bielactwo nabyte – dieta przeciwzapalna to ratunek dla pacjentów dotkniętych tym schorzeniem!

Wyniki badań z ostatnich lat wskazują na udział procesu autoimmunologicznego, zarówno w rozwoju, jak i przebiegu choroby. O czym świadczy częste współwystępowanie bielactwa z chorobami tarczycy, reumatoidalnym zapaleniem stawów, łuszczycą, cukrzycą typu I oraz innymi autoimmunologicznymi zespołami wielogruczołowymi. 

Bielactwo nabyte, objawy.

Bielactwo to choroba skóry, w przebiegu której na skórze pojawiają się odbarwione jasne plamy, w których zanikł kolor skóry. Chociaż dokładna przyczyna choroby nie została w pełni poznana, uważa się, że bielactwo jest chorobą autoimmunologiczną. W przebiegu której melanocyty, czyli komórki odpowiedzialne za kolor skóry, są niszczone przez własny układ odpornościowy.  

Konwencjonalne metody leczenia bielactwa obejmują miejscowe sterydy, zastrzyki ze sterydami i terapię światłem, znaną jako wąskopasmowa terapia światłem ultrafioletowym B. Jednak pojawiające się badania naukowe wykazały, że inne, bardziej naturalne opcje leczenia, stosowane samodzielnie lub w połączeniu z konwencjonalnymi terapiami, mogą pomóc w poprawie stanu zdrowia osób chorych na bielactwo. 

Bielactwo nabyte. Patogeneza.

Mechanizm powstania choroby jest złożony. Składają się na niego czynniki środowiskowe, genetyczne oraz stres oksydacyjny. Często u pacjentów z bielactwem nabytym obserwuje się nieprawidłową odpowiedź immunologiczną organizmu. Co może sugeruje, że kluczową rolę w patomechanizmie choroby odgrywa układ autoimmunologiczny.

W efekcie zwiększenie poziomu stresu komórkowego prowadzi do powstania stanu zapalnego, którego następstwem jest odpowiedź autoimmunologiczna.

Pozostałymi czynnikami środowiskowymi, mogącymi przyczyniać się do rozwoju choroby to:

• tarcie mechaniczne zdrowej skóry,
• urazy, ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe
• stres

Bielactwo nabyte czynniki genetyczne.

Bielactwo nabyte to choroba o charakterze wielogenowym. Przeprowadzone badania naukowe umożliwiły powiązanie poszczególnych genów z występowaniem predyspozycji do zachorowania na bielactwo nabyte.

Przede wszystkim zdecydowana większość to geny związane z układem odpornościowym wrodzonym (m.in. IFIH1, CASP7, NLRP1, TICAM1) oraz adaptacyjnym układem odpornościowym (m.in. CTLA4, CD80, HLA klasy I i II, GZMB, FOXP3). Mniejszą część stanowią geny kodujące białka melanocytów (m.in. TYR, OCA2, MC1R).
Zatem potwierdza to kluczową rolę układu immunologicznego w patogenezie choroby.

U chorych na bielactwo i ich krewnych obserwuje się zwiększone ryzyko rozwoju innych chorób autoimmunologicznych m.in. cukrzycy typu I, anemii złośliwej, choroby Addisona, autoimmunologicznego zapalenia tarczycy. Stąd dieta przeciwzapalna daje doskonałe rezultaty terapeutyczne wśród pacjentów z bielactwem nabytym. Dzięki czemu pozwala zahamować przebieg i rozwój choroby.

Bielactwo nabyte – dieta przeciwzapalna i jej fenomen.

Po pierwsze, w związku z brakiem gwarancji skuteczności obecnie stosowanych tradycyjnych metod leczenia bielactwa, nauka poszukuje innych możliwości terapii dla pacjentów dotkniętych tą chorobą.

Po drugie, wykazano, że obiecujące efekty terapeutyczne daje zastosowanie modelu żywienia opartego na modelu diety przeciwzapalnej. Dzięki zastosowaniu diety ukierunkowanej na poprawę pracy układu odpornościowego następuje redukcja stresu komórkowego oraz regeneracja melanocytów. W rezultacie wpływa to pozytywnie na proces rozwoju choroby. Stąd dieta przeciwzapalna znajduje szerokie zastosowanie we wspomaganiu leczenia pacjentów, u których zdiagnozowano bielactwo nabyte, jak i wśród innych jednostek chorobowych o podłożu zapalnym. Co ciekawe, obecnie grupa schorzeń autoimmunologicznych obejmuje 100 jednostek chorobowych.

Po trzecie, liczne prace naukowe wykazują kluczową rolę dietoterapii wspomagającej pracę układu odpornościowego na proces remisji choroby. Podkreślić należy, że zmiany depigmentacyjne skóry są praktycznie niemożliwe do cofnięcia. Stąd kluczowe jest, aby podjąć działanie zanim choroba postąpi w znaczącym stopniu.

Ponadto w kontekście wprowadzenia schorzenia w stan remisji bardzo ważna jest ocena poziomu i wyrównanie niedoborów witamin i minerałów w organizmie. W szczególności: witaminy D, witaminy B12, kwasu foliowego, kwasów tłuszczowych omega-3. Stąd tak istotne jest regularne wykonywanie badań wśród pacjentów z bielactwem nabytym.

Co więcej, współpraca z dietetykiem klinicznym może pomóc pacjentowi nauczyć się jak jeść, żyć i postępować z chorobą, tak, aby maksymalnie wspierać parametry zdrowotne.

Przykładowa dieta przeciwzapalna.

Oto przykładowy jednodniowy jadłospis przeciwzapalny, dostosowany do wsparcia organizmu w przypadku bielactwa nabytego.

Dieta uwzględnia produkty bogate w antyoksydanty, wspierające układ odpornościowy i zdrowie skóry, z naciskiem na witaminy B12, D, cynk, miedź, foliany i kwasy tłuszczowe omega-3.

1. Śniadanie: Owsianka z jagodami, orzechami i nasionami chia

Składniki:

• 4 łyżki płatków owsianych (bezglutenowych)
• 200 ml mleka roślinnego (np. migdałowego lub kokosowego)
• 1 łyżka nasion chia
• ½ szklanki jagód (świeżych lub mrożonych)
• 1 łyżka orzechów włoskich
• Szczypta cynamonu
• 1 łyżeczka oleju lnianego (dodana po ugotowaniu)

2. II śniadanie: Zielony koktajl przeciwzapalny

Składniki:

• Garść szpinaku
• ½ awokado
• 1 kiwi
• 1/2 banana
• 1 łyżeczka sproszkowanego młodego jęczmienia lub spiruliny (opcjonalnie)
• Sok z ½ cytryny
• 200 ml wody lub wody kokosowej

3. Obiad: Łosoś pieczony z warzywami + kasza gryczana

Składniki:

• 150 g filetu z łososia
• Brokuły, marchew, cukinia (gotowane lub pieczone)
• 3 łyżki kaszy gryczanej
• 1 łyżeczka oliwy z oliwek extra virgin
• Przyprawy: kurkuma, tymianek, czosnek, sok z cytryny

4. Podwieczorek: Jabłko z masłem migdałowym i cynamonem

Składniki:

• 1 jabłko pokrojone w plastry
• 1 łyżka masła migdałowego (bez cukru)
• Szczypta cynamonu

5. Kolacja: Zupa krem z dyni + sałatka z kiszonkami i pestkami dyni

Zupa:

• Dynia, marchew, cebula, czosnek, bulion warzywny
• Doprawiona imbirem, kurkumą i oliwą

Sałatka:

• Kapusta kiszona + ogórek kiszony
• Rukola + pestki dyni
• Dressing: oliwa z oliwek + sok z cytryny

Dieta AIP.

Protokół autoimmunologiczny (dieta AIP) to zaawansowana forma diety przeciwzapalnej, zaprojektowana specjalnie z myślą o regulacji układu odpornościowego i łagodzeniu objawów chorób autoimmunologicznych — takich jak bielactwo nabyte (vitiligo). Ten model żywienia jest szczególnie zalecany dla osób u których rozwinęła się więcej niż jedna jednostka chorobowa o podłożu zapalnym. Więcej na temat zalet i zasad protokołu autoimmunologicznego przeczytasz tutaj.

Wielu pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi zauważa poprawę objawów po przejściu na dietę protokołu autoimmunologicznego. Zauważyć należy, że bielactwo również ma komponent immunologiczny, więc zastosowanie diety AIP może:

• Poprawić zdrowie jelit, co jest kluczowe w autoimmunizacji (tzw. teoria „nieszczelnego jelita”)
• Zmniejszyć ogólnoustrojowy stan zapalny
• Wyciszyć nadreaktywny układ odpornościowy

Ofertę e-booków z przepisami oraz planem żywienia opartymi na zasadach diety AIP znajdziesz tutaj.

Podsumowanie

Podsumowując bielactwo nabyte jest chorobą złożoną i wieloczynnikową. Łącznie z objawami skórnymi u pacjentów obserwuje się zwiększone stężenie prozapalnych cytokin. Patomechanizm choroby, mimo ciągłych badań, nie jest w pełni poznany, czego konsekwencją jest brak efektywnych terapii. Skuteczną i coraz częściej proponowaną metodą leczenia choroby jest dieta przeciwzapalna, ukierunkowana na wyciszenie mediatorów zapalnych. W związku z powyższym odpowiednio dobrana i zastosowana dietoterapiia może stanowić nowe perspektywy leczenia bielactwa nabytego.

BIBLIOGRAFIA:

1. Konieczna, A., Winnicki, A., & Krysiński, J. (2020). Nowe perspektywy leczenia bielactwa nabytego. Farmacja Polska, 76(6), 324-332.
2. Kutwin, M., Sysa-Jędrzejowska, A., & Woźniacka, A. (2016). bielactwo nabyte a choroby autoimmunologiczne. Przegląd Dermatologiczny, 5(103).
3. Dell’Anna, M. L., Picardo, M., et al. (2007). Mitochondrial impairment in vitiligo skin. Journal of Investigative Dermatology
4. Picardo, M., Taïeb, A. (2019).Vitiligo. Springer Nature Switzerland AG.